ناگفته هایی از زندگی و مسابقات قهرمانان جهان - قسمت چهارم

الکساندر آلخین (1946-1892)

الکساندر آلخین اشراف زاده ای بود که در مسکو به دنیا آمد. وی همزمان با کاپابلانکا به عنوان یک استعداد در شطرنج پدیدار شد اما در بخش نخست فعالیت آنها، کاپای کوبایی آلخین را تحت الشعاع درخشش خود قرار داد. برای مثال، آلخین هم در تورنمنت بزرگ سنت پترزبورگ حاضر بود اما با فاصله پشت سر کاپابلانکا و لاسکر قرار گرفت.

دیدگاه عمومی اینست که چیزی را که کاپابلانکا با استعداد ذاتی انجام می داد آلخین با تمرین سخت به انجام می رساند. هرچند مطمئن نیستم که این صفت برای آلخین واقعا عادلانه باشد اما شکی نیست که وی ظرفیت بالایی برای کار و دلمشغولی تقریبا کاملی برای شطرنج داشت. داستان معروفی هست (شاید اغراق آمیز) که هنگامیکه یک علاقمند انگلیسی شطرنج، آلخین و کاپابلانکا را در سال 1922 به تئاتری در لندن برد، کاپابلانکا چشم از رقاصان و خوانندگان کُر برنداشت و آلخین از شطرنج جیبی اش!

آلخین هنگامیکه ثروت خانوادگی اش را از دست داد، بشدت تحت تاثیر انقلاب 1917 روسیه قرار گرفت. جزئیات زندگی وی در طی این دوره کاملا مشخص نیست اما می دانیم که در 1921 وی به خارج از کشور خود رفته و نهایتا در پاریش اقامت گزید. (بعدا وی شهروند فرانسه شد). آنجا دوباره وی تمرین سخت شطرنج را آغاز کرد.

در 1927 وی کاپابلانکا را برای قهرمانی جهان به مبارزه فراخواند. همگان انتظار پیروزی کاپابلانکا را داشتند اما آلخین بخوبی بازی های کاپابلانکا را آنالیز کرده بود و تعمدا به شیوه ای بازی کرد که کاپابلانکا با آن مشکل داشت. آلخین این رقابت را با 6 برد، 25 تساوی و 3 باخت پیروز شد. در سال های آخر زندگی، آلخین با مصرف الکل دست به گریبان شد. بعضی افراد فکر می کنند این دلیل شکست وی به ماکس ایوه در 1935 در مسابقه قهرمانی جهان بوده است. اگرچه ممکنست این برای ایوه عادلانه نباشد، واقعیت اینست که بعد از آن شکست آلخین مصرف الکل را کنار گذاشت و ایوه را در 1937 به رقابت مجدد طلبید. سپس جنگ جهانی دوم فرا رسید و فعالیت های شطرنج تا 1945 متوقف شد. آلخین در1946در حال مذاکره برای مسابقه قهرمانی جهان با بوتوینیک بود که درگذشت. وی تنها مردی است که با عنوان قهرمانی جهان از دنیا رفته است.